Spulchnianie

Wzrost porowatości roli wywołany spulchnianiem jest stanem nietrwałym. Pod wpływem siły ciężkości oraz intensywnych opadów następuje zmiana tekstury i struktury. Rola osiada, zagęszcza się, maleje jej porowatość aeracyjna, a wzrasta kapilarna, tekstura staje się coraz bardziej zbita, pogarszają się warunki życia roślin. Stąd też wynika konieczność okresowego powtarzania uprawowych zabiegów spulchniających. Zmiany zachodzące w teksturze i strukturze roli przebiegają z różną szybkością, zależnie od układu czynników klimatycznych, trwałości zlepków, zwięzłości gleby i sposobu jej użytkowania. Po zabiegu uprawowym następują szczególnie szybko zmiany w teksturze i nieco wolniej w strukturze, aż wreszcie po upływie wielu miesięcy rola wraca do stanu, w jakim znajdowała się przed rozpoczęciem uprawy. Gleby ciężkie utrzymują zwykle dłużej nadaną im budowę niż gleby lekkie, co wynika z ich bardziej zróżnicowanego składu mechnicznego, a przede wszystkim większej zawartości części spławialnych i na ogół także próchnicy. Właśnie te elementy zwiększają trwałość agregatów glebowych, a zatem przedłużają także okres trwałości struktury i tekstury nadanej roli przez zabiegi uprawowe. Jak wynika z badań Śmierzchalskiego gleba piaszczysta silnie spulchniona w okresie siewu jęczmienia jarego szybko zmniejszała porowatość ogólną i jeszcze przed zbiorem jęczmienia powróciła do stanu przeduprawowego. Znacznie wolniej zmiany te zachodziły w glebie gliniastej, a jeszcze wolniej w lessowej.