Spoczynek nasion

Spoczynek nasion charakteryzuje się przede wszystkim zahamowaniem zdolności kiełkowania. Jeżeli występuje w okresie dojrzewania posprzętnego i trwa aż do momentu uzyskania dojrzałości fizjologicznej nasion, to nosi nazwę spoczynku bezwzględnego. Nasiona po osiągnięciu dojrzałości fizjologicznej przechowywane w nieodpowiednich warunkach mogą przejść znowu w okres spoczynku bezwzględnego nazywanego w tym wypadku spoczynkiem wtórnym. Jedną z przyczyn spoczynku bezwzględnego jest nagromadzenie się w nasieniu, pod koniec okresu dojrzewania, inhibitorów wzrostu. Poza tym wywołują go: nieprzepuszczalność okryw nasiennych dla wody i powietrza oraz specjalne wymagania termiczne lub świetlne nasion. Jest on typową właściwością roślin dzikich, ułatwiającą im przetrwanie oraz rozprzestrzenianie się w różnych warunkach klimatycznych. Na przykład nasiona chwastu ? owsa głuchego, będące w stanie spoczynku bezwzględnego, mogą podczas zimy przetrzymywać mrozy dochodzące do ?33°, jednak po jego przejściu giną w ? 13°C. Dzidki temu nasiona dziko rosnących roślin mogą nieraz przeleżeć w glebie wiele lat, aby potem wykiełkować w czasie dla nich najdogodniejszym. Okres spoczynku bezwzględnego może trwać od kilku do kilkudziesięciu dni, u zbóż np. wynosi od kilku dni do kilku miesięcy. W naszych warunkach najdłuższy jest u jęczmienia jarego, a potem jęczmienia ozimego, owsa, żyta jarego, żyta ozimego i pszenicy jarej, a najkrótszy ? u pszenicy ozimej. Zboża jare, zwłaszcza o ziarnach oplewionych, mają z reguły dłuższy okres spoczynku niż ozime. Zwykle u odmian późnych jest on dłuższy niż u wczesnych.